Προπτυχιακά μαθήματα 2014-2015
ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ
ΙΕΠ 438 ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗΣ
Περίληψη: Βασικός σκοπός του μαθήματος είναι η εξέταση της γέννησης και της πορείας της ιδέας για την ευρωπαϊκή συνεργασία από τον 19οαιώνα ως τις μέρες μας. Θα καταγραφούν οι προσπάθειες οριοθέτησης της «ευρωπαϊκής ιδέας» από την ευρωπαϊκή διανόηση ως τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς και οι σχετικές πολιτικές πρωτοβουλίες του Μεσοπολέμου.
Παράλληλα, σε συνεργασία με τους φοιτητές και στα πλαίσια εργασιών θα εξετασθούν: οι προσλήψεις της ευρωπαϊκής ενοποίησης από τις διάφορες πολιτικές ιδεολογίες και κομματικές οικογένειες πριν και μετά τον Β’Παγκόσμιο Πόλεμο, η στάση των εθνικών κρατών έναντι της ενοποιητικής διαδικασίας, η θέση των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων στον μεταπολεμικό διπολικό κόσμο και τέλος η επίδραση της ευρωπαϊκής ενοποίησης στην πνευματική και πολιτιστική παραγωγή της Ευρώπης των τελευταίων πενήντα χρόνων. Ιδιαίτερο βάρος δίνεται στην εξέλιξη του διπλωματικού πλαισίου της ενοποίησης και στη διασύνδεση της ευρωπαϊκής με τις εθνικές πολιτικές του κάθε κράτους.
Τρόπος εξέτασης των φοιτητών οι γραπτές εξετάσεις με ανοιχτές σημειώσεις.
Στόχοι του μαθήματος: Η διερεύνηση των ιστορικών καταβολών της ευρωπαϊκής ιδέας και η ανασύνθεση των διαδικασιών ενοποίησης του ευρωπαϊκού χώρου
Προσδοκώμενο μαθησιακό αποτέλεσμα: Η εξοικείωση των φοιτητών με την έννοια και τα γεωγραφικά πολιτικά και πολιτιστικά όρια της Ευρώπης, η κατανόηση της διαδικασίας συγκρότησης της σημερινής ευρωπαϊκής πραγματικότητας,
Διάγραμμα μαθημάτων:
1. Τι είναι η Ευρώπη; Η έννοια της Ευρώπης στη μυθολογία και την αρχαία ιστορία του Μεσογειακού χώρου
2. Ευρώπη και Ευρωπαίοι κατά τους ρωμαϊκούς και μέσους χρόνους: πολιτισμικά και πολιτικά όρια
3. Η εμφάνιση και η υιοθέτηση του όρου Ευρώπη κατά τους Μέσους χρόνους. Καρλομάγνος και οι απαρχές της ευρωπαϊκής ένωσης. Γεννήθηκε η Ευρώπη το Μεσαίωνα;
4. Η ιδέα της Ευρώπης κατά τους Νεώτερους χρόνους. Διαφωτισμός και Επανάσταση: ευρωπαϊκά φαινόμενα. Η ενοποίησης μέσω της σύγκρουσης: από τον εκατονταετή πόλεμο στον επταετή πόλεμο
5. Η ιδέα της Ευρώπης την εποχή των εθνικισμών (τέλη 19ου αι.). Το εθνικό κράτος απέναντι στην ιδέα της ενοποίησης
6. Ο πόλεμος ως τομή. Προσπάθειες για την ενοποίηση κατά τον Μεσοπόλεμο. Οι ολοκληρωτισμοί απέναντι στην Ευρώπη
7. Μια άλλη ιδέα για την Ευρώπη: το όνειρο του Χίτλερ
8. Από την Απελευθέρωση στο όνειρο των φεντεραλιστών. Οι πρώτες προσπάθειες συγκρότησης κοινού ευρωπαϊκού χώρου. Η σημασία του Ψυχρού Πολέμου
9. Η ΕΟΚ και η πορεία για τη συγκρότηση των ευρωπαϊκών κοινοτήτων. Η ΕΖΕΣ. Οι εθνικοί ανταγωνισμοί
10. Από την πρώτη διεύρυνση του 1973 στο Μάαστριχτ, την ΟΝΕ και την ΕΕ. Ιδεολογικές συγκλίσεις και αποκλίσεις
11. Οι πολιτικές οικογένειες της Ευρώπης απέναντι στην Ένωση. Η κρίση και οι φόβοι για το αύριο
12. . Η Ελλάδα και η ΕΕ.
13. Προκλήσεις για τη νέα Ευρώπη. Αποτίμηση της έννοιας «Ευρώπη» και του επιθέτου «Ευρωπαίος».
Τρόπος εξέτασης: Γραπτές εξετάσεις
EΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ
ΙΕΠ 429 Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΟΥ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΠΟΙΚΙΟΚΡΑΤΙΑΣ
Περίληψη: Στο συγκεκριμένο μάθημα αρχικά γίνεται μια σύντομη αναδρομή στην αποικιακή εξάπλωση της Ευρώπης στον κόσμο από το 16ο αιώνα ως τα μέσα του 19ουαιώνα. Η ισπανική και πορτογαλική εξάπλωση και η παρακμή του, το ολλανδικό παράδειγμα, η ανάδυση νέων δυνάμεων και οι μορφές του αποικιακού ανταγωνισμού. Βασικό κορμό του μαθήματος αποτελεί η παρουσίαση των αποικιακών πολιτικών της Βρετανίας και της Γαλλίας κατά το 19οαιώνα, η ανάδυση νέων αποικιακών χωρών (Γερμανία, Ιταλία, ΗΠΑ, Ιαπωνία) καθώς και οι τρόποι αποικιακής εξάπλωσης που η κάθε χώρα εφάρμοσε στα τέλη του 19ουαιώνα. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις πολιτισμικές διαστάσεις του φαινομένου. Χρονολογικό όριο της εξέτασης είναι ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος και η άνοδος του αντιαποικιακού μεταπολεμικού ρεύματος.
Στόχος: Το μάθημα αποσκοπεί στην διασαφήνιση των ιστορικών εννοιών των όρων ιμπεριαλισμός και αποικιοκρατία και στην διερεύνηση των ιστορικών καταβολών συγκρότησης των σύγχρονων πολυπολιτισμικών κοινωνιών της Δ.Ευρώπης.
Περίγραμμα μαθημάτων:
1. Εισαγωγή στους όρους ιμπεριαλισμός και αποικιοκρατία. Η μαρξιστική και η φιλελεύθερη ερμηνεία του όρου «ιμπεριαλισμός»
2. Η εποχή των Μεγάλων Ανακαλύψεων. Ισπανία και Πορτογαλία στην κατάκτηση του κόσμου. Αίτια και προϋποθέσεις των υπερατλαντικών ταξιδιών. Η επαφή με τους προκολομβιανούς πολιτισμούς. Η σημασία των Ανακαλύψεων για την Ευρώπη και τον Κόσμο.
3. Οι νέες αποικιακές δυνάμεις (Ολλανδία, Γαλλία, Αγγλία). Η πολιτική των εμπορικών σταθμών και των εταιριών. Η κατάκτηση της Β.Αμερικής.
4. Η πρώτη αποαποικιοποίηση: η Αμερικανική Επανάσταση (αίτια-αποτελέσματα) και η συγκρότηση των ΗΠΑ. Οι επιπτώσεις των ευρωπαϊκών πολέμων στις αμερικανικές κτήσεις. Η ανεξαρτητοποίηση της Λατινικής Αμερικής. Σιμόν Μπολιβάρ. Το δόγμα Μονρόε και ο βορειοαμερικάνικος ιμπεριαλισμός.
5. Η Ευρώπη μετά τις επαναστάσεις του 1848. Οι ενοποιήσεις Ιταλίας-Γερμανίας. Οι νέες αποικιακές δυνάμεις στην Ευρώπη.
6. Η επικράτηση του ευρωπαϊκού ιμπεριαλιστικού συστήματος στον κόσμο. Αίτια και διστάσεις του φαινομένου κατά τον 19ο αι. Η εμφάνιση των ΗΠΑ, Ιαπωνίας, Ρωσίας ως ιμπεριαλιστικών δυνάμεων
7. Η Κίνα ως παράδειγμα αποικιακού ανταγωνισμού. Οι πόλεμοι του οπίου και η εξέγερση των Μπόξερ.
8. Η αποικιακή ευρωπαϊκή εξάπλωση κατά τον 19ο αι. Το μοίρασμα της Αφρικής. Οι Ευρωπαιοι στα πρόθυρα σύγκρουσης (Φασόντα, Μαρόκο, Ν.Αφρική)
9. Η μετανάστευση των Ευρωπαίων στην Αμερική (τέλη 19ου –αρχές 20ου αι). Αίτια και αποτελέσματα για την παγκόσμια ισορροπία.
10. Η δεύτερη αποαποικοποίηση: από τον Α’ στον Β’Παγκόσμιο Πόλεμο. Το ζήτημα των εντολών και η εμφάνιση των αντιαποικιακών κινημάτων
11. Το ζήτημα της αποαποικιοποίησης μετά το 1945. Η σημασία του Ψυχρού Πολέμου και των σοσιαλιστικών ιδεών στην διαδικασία αποποικοοίησης
12. Το παράδειγμα της Κύπρου.
13. Οι νέες μορφές αποικιοκρατίας και οι σύγχρονες διαστάσεις του ιμπεριαλιστικού φαινομένου.
Τρόπος εξέτασης: Γραπτές εξετάσεις
ΙΕΠ 399 ΤΟ ΦΑΣΙΣΤΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ (ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ)
Περίληψη: Στο σεμινάριο γίνεται ανάλυση των αιτιών γένεσης και εξέλιξης του φασιστικού φαινομένου στον ευρωπαϊκό χώρο από το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου ως το 1945. Μελετάται ειδικότερα η Ιταλία ως χώρος επινόησης του φαινομένου, εξετάζεται ο ιστορικός του χαρακτήρας και προτείνονται ερμηνευτικά πλαίσια. Έμφαση δίνεται στην οργάνωση του φασιστικού μύθου, της εικόνας του Ηγέτη και της διαδικασίας συγκρότησης του «νέου ανθρώπου» και του «νέου Κράτους» στο φασιστικό ολοκληρωτικό εργαστήριο. Επιπλέον εξετάζονται οι ιστοριογραφικές προσεγγίσεις του φαινομένου, οι σύγχρονες «αναθεωρητικές» προσπάθειες, γίνεται σύγκριση του ιταλικού παραδείγματος με παρόμοια πολιτικά ιδεολογικά συστήματα που εμφανίστηκαν σε άλλες χώρες της Ευρώπης (Γερμανία, Ισπανία, Πορτογαλία κτλπ.) και γίνεται μια πρώτη εξέταση των επιγόνων του στην μεταπολεμική Ευρώπη.
Περιορισμός αριθμού φοιτητών: Ο αριθμός των φοιτητών που μπορούν να δηλώσουν το μάθημα είναι 20 από το Τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας και 10 από άλλα τμήματα της Φιλοσοφικής Σχολής.
Στόχος: Η αποσαφήνιση των όρων φασισμός και ναζισμός, η γνώση των ιστορικών διαφορών, των προελεύσεων και των επιδράσεων. Η διατύπωση ερωτημάτων για την σύγχρονη πραγματικότητα. Η επιτόπια έρευνα σε τόπους του Ολοκαυτώματος στο εξωτερικό.
Περίγραμμα μαθημάτων:
1. Οι ιστορικές ρίζες του φασισμού. Διαφωτισμός-Αντιδιαφωτισμός, Επανάσταση-Αντεπανάσταση,Δημοκρατία-Μοναρχία,Φιλελευθερισμός-Απολυταρχία. Κοινωνικός Δαρβινισμός και Εθνικισμός στην Ευρώπη του 19ου αι.
2. Ο ιταλικός φασισμός: αίτια και προϋποθέσεις γένεσης. Ο Μουσολίνι και οι πρώτοι Φασίστες.
3. Η σχέση Φασισμού με την Κοινωνία, το Κράτος. Ο Νέος άνθρωπος και η φασιστική επανάσταση. Η υποδοχή του φασισμού από τις τάξεις.
4. Ο φασισμός ως πολιτική θρησκεία. Η προσωπικότητα του ηγέτη. Προπαγάνδα και τελετές.
5. Η ιστορική διαδρομή του φασισμού από το 1922 ως το 1945.
6. Το ναζιστικό φαινόμενο. Ο γερμανικός εθνικισμός και η Γερμανία του Μεσοπολέμου.
7. Ο Χίτλερ και οι κοσμοθεωρία του ναζισμού. Ο ρόλος του ηγέτη, η οργάνωση του Κράτους, η προπαγάνδα.
8. Το αστυνομικό ναζιστικό κράτος, οι διώξεις και η υποδοχή του από τους πολίτες
9. Β’Παγκόσμιος Πόλεμος και Ολοκαύτωμα
10. Αυταρχικά και Ολοκληρωτικά καθεστώτα κατά τον Μεσοπόλεμο. Το παράδειγμα της Ισπανίας και Πορτογαλίας
11. Η Ελλάδα του Μεταξά
12. Μεταπολεμικά νεοφασιστικά και νεοναζιστικά κινήματα: Αίτια και δυναμική
Εκπαιδευτικές δραστηριότητες: Εκπαιδευτική εκδρομή
Τρόπος εξέτασης: Οι φοιτητές εξετάζονται με την συγγραφή και την παρουσίαση εργασιών κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής εκδρομής που θα πραγματοποιηθεί εντός του εαρινού εξαμήνου.
ΙΕΠ 438 ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗΣ
Περίληψη: Βασικός σκοπός του μαθήματος είναι η εξέταση της γέννησης και της πορείας της ιδέας για την ευρωπαϊκή συνεργασία από τον 19οαιώνα ως τις μέρες μας. Θα καταγραφούν οι προσπάθειες οριοθέτησης της «ευρωπαϊκής ιδέας» από την ευρωπαϊκή διανόηση ως τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς και οι σχετικές πολιτικές πρωτοβουλίες του Μεσοπολέμου.
Παράλληλα, σε συνεργασία με τους φοιτητές και στα πλαίσια εργασιών θα εξετασθούν: οι προσλήψεις της ευρωπαϊκής ενοποίησης από τις διάφορες πολιτικές ιδεολογίες και κομματικές οικογένειες πριν και μετά τον Β’Παγκόσμιο Πόλεμο, η στάση των εθνικών κρατών έναντι της ενοποιητικής διαδικασίας, η θέση των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων στον μεταπολεμικό διπολικό κόσμο και τέλος η επίδραση της ευρωπαϊκής ενοποίησης στην πνευματική και πολιτιστική παραγωγή της Ευρώπης των τελευταίων πενήντα χρόνων. Ιδιαίτερο βάρος δίνεται στην εξέλιξη του διπλωματικού πλαισίου της ενοποίησης και στη διασύνδεση της ευρωπαϊκής με τις εθνικές πολιτικές του κάθε κράτους.
Τρόπος εξέτασης των φοιτητών οι γραπτές εξετάσεις με ανοιχτές σημειώσεις.
Στόχοι του μαθήματος: Η διερεύνηση των ιστορικών καταβολών της ευρωπαϊκής ιδέας και η ανασύνθεση των διαδικασιών ενοποίησης του ευρωπαϊκού χώρου
Προσδοκώμενο μαθησιακό αποτέλεσμα: Η εξοικείωση των φοιτητών με την έννοια και τα γεωγραφικά πολιτικά και πολιτιστικά όρια της Ευρώπης, η κατανόηση της διαδικασίας συγκρότησης της σημερινής ευρωπαϊκής πραγματικότητας,
Διάγραμμα μαθημάτων:
1. Τι είναι η Ευρώπη; Η έννοια της Ευρώπης στη μυθολογία και την αρχαία ιστορία του Μεσογειακού χώρου
2. Ευρώπη και Ευρωπαίοι κατά τους ρωμαϊκούς και μέσους χρόνους: πολιτισμικά και πολιτικά όρια
3. Η εμφάνιση και η υιοθέτηση του όρου Ευρώπη κατά τους Μέσους χρόνους. Καρλομάγνος και οι απαρχές της ευρωπαϊκής ένωσης. Γεννήθηκε η Ευρώπη το Μεσαίωνα;
4. Η ιδέα της Ευρώπης κατά τους Νεώτερους χρόνους. Διαφωτισμός και Επανάσταση: ευρωπαϊκά φαινόμενα. Η ενοποίησης μέσω της σύγκρουσης: από τον εκατονταετή πόλεμο στον επταετή πόλεμο
5. Η ιδέα της Ευρώπης την εποχή των εθνικισμών (τέλη 19ου αι.). Το εθνικό κράτος απέναντι στην ιδέα της ενοποίησης
6. Ο πόλεμος ως τομή. Προσπάθειες για την ενοποίηση κατά τον Μεσοπόλεμο. Οι ολοκληρωτισμοί απέναντι στην Ευρώπη
7. Μια άλλη ιδέα για την Ευρώπη: το όνειρο του Χίτλερ
8. Από την Απελευθέρωση στο όνειρο των φεντεραλιστών. Οι πρώτες προσπάθειες συγκρότησης κοινού ευρωπαϊκού χώρου. Η σημασία του Ψυχρού Πολέμου
9. Η ΕΟΚ και η πορεία για τη συγκρότηση των ευρωπαϊκών κοινοτήτων. Η ΕΖΕΣ. Οι εθνικοί ανταγωνισμοί
10. Από την πρώτη διεύρυνση του 1973 στο Μάαστριχτ, την ΟΝΕ και την ΕΕ. Ιδεολογικές συγκλίσεις και αποκλίσεις
11. Οι πολιτικές οικογένειες της Ευρώπης απέναντι στην Ένωση. Η κρίση και οι φόβοι για το αύριο
12. . Η Ελλάδα και η ΕΕ.
13. Προκλήσεις για τη νέα Ευρώπη. Αποτίμηση της έννοιας «Ευρώπη» και του επιθέτου «Ευρωπαίος».
Τρόπος εξέτασης: Γραπτές εξετάσεις
EΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ
ΙΕΠ 429 Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΟΥ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΠΟΙΚΙΟΚΡΑΤΙΑΣ
Περίληψη: Στο συγκεκριμένο μάθημα αρχικά γίνεται μια σύντομη αναδρομή στην αποικιακή εξάπλωση της Ευρώπης στον κόσμο από το 16ο αιώνα ως τα μέσα του 19ουαιώνα. Η ισπανική και πορτογαλική εξάπλωση και η παρακμή του, το ολλανδικό παράδειγμα, η ανάδυση νέων δυνάμεων και οι μορφές του αποικιακού ανταγωνισμού. Βασικό κορμό του μαθήματος αποτελεί η παρουσίαση των αποικιακών πολιτικών της Βρετανίας και της Γαλλίας κατά το 19οαιώνα, η ανάδυση νέων αποικιακών χωρών (Γερμανία, Ιταλία, ΗΠΑ, Ιαπωνία) καθώς και οι τρόποι αποικιακής εξάπλωσης που η κάθε χώρα εφάρμοσε στα τέλη του 19ουαιώνα. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις πολιτισμικές διαστάσεις του φαινομένου. Χρονολογικό όριο της εξέτασης είναι ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος και η άνοδος του αντιαποικιακού μεταπολεμικού ρεύματος.
Στόχος: Το μάθημα αποσκοπεί στην διασαφήνιση των ιστορικών εννοιών των όρων ιμπεριαλισμός και αποικιοκρατία και στην διερεύνηση των ιστορικών καταβολών συγκρότησης των σύγχρονων πολυπολιτισμικών κοινωνιών της Δ.Ευρώπης.
Περίγραμμα μαθημάτων:
1. Εισαγωγή στους όρους ιμπεριαλισμός και αποικιοκρατία. Η μαρξιστική και η φιλελεύθερη ερμηνεία του όρου «ιμπεριαλισμός»
2. Η εποχή των Μεγάλων Ανακαλύψεων. Ισπανία και Πορτογαλία στην κατάκτηση του κόσμου. Αίτια και προϋποθέσεις των υπερατλαντικών ταξιδιών. Η επαφή με τους προκολομβιανούς πολιτισμούς. Η σημασία των Ανακαλύψεων για την Ευρώπη και τον Κόσμο.
3. Οι νέες αποικιακές δυνάμεις (Ολλανδία, Γαλλία, Αγγλία). Η πολιτική των εμπορικών σταθμών και των εταιριών. Η κατάκτηση της Β.Αμερικής.
4. Η πρώτη αποαποικιοποίηση: η Αμερικανική Επανάσταση (αίτια-αποτελέσματα) και η συγκρότηση των ΗΠΑ. Οι επιπτώσεις των ευρωπαϊκών πολέμων στις αμερικανικές κτήσεις. Η ανεξαρτητοποίηση της Λατινικής Αμερικής. Σιμόν Μπολιβάρ. Το δόγμα Μονρόε και ο βορειοαμερικάνικος ιμπεριαλισμός.
5. Η Ευρώπη μετά τις επαναστάσεις του 1848. Οι ενοποιήσεις Ιταλίας-Γερμανίας. Οι νέες αποικιακές δυνάμεις στην Ευρώπη.
6. Η επικράτηση του ευρωπαϊκού ιμπεριαλιστικού συστήματος στον κόσμο. Αίτια και διστάσεις του φαινομένου κατά τον 19ο αι. Η εμφάνιση των ΗΠΑ, Ιαπωνίας, Ρωσίας ως ιμπεριαλιστικών δυνάμεων
7. Η Κίνα ως παράδειγμα αποικιακού ανταγωνισμού. Οι πόλεμοι του οπίου και η εξέγερση των Μπόξερ.
8. Η αποικιακή ευρωπαϊκή εξάπλωση κατά τον 19ο αι. Το μοίρασμα της Αφρικής. Οι Ευρωπαιοι στα πρόθυρα σύγκρουσης (Φασόντα, Μαρόκο, Ν.Αφρική)
9. Η μετανάστευση των Ευρωπαίων στην Αμερική (τέλη 19ου –αρχές 20ου αι). Αίτια και αποτελέσματα για την παγκόσμια ισορροπία.
10. Η δεύτερη αποαποικοποίηση: από τον Α’ στον Β’Παγκόσμιο Πόλεμο. Το ζήτημα των εντολών και η εμφάνιση των αντιαποικιακών κινημάτων
11. Το ζήτημα της αποαποικιοποίησης μετά το 1945. Η σημασία του Ψυχρού Πολέμου και των σοσιαλιστικών ιδεών στην διαδικασία αποποικοοίησης
12. Το παράδειγμα της Κύπρου.
13. Οι νέες μορφές αποικιοκρατίας και οι σύγχρονες διαστάσεις του ιμπεριαλιστικού φαινομένου.
Τρόπος εξέτασης: Γραπτές εξετάσεις
ΙΕΠ 399 ΤΟ ΦΑΣΙΣΤΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ (ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ)
Περίληψη: Στο σεμινάριο γίνεται ανάλυση των αιτιών γένεσης και εξέλιξης του φασιστικού φαινομένου στον ευρωπαϊκό χώρο από το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου ως το 1945. Μελετάται ειδικότερα η Ιταλία ως χώρος επινόησης του φαινομένου, εξετάζεται ο ιστορικός του χαρακτήρας και προτείνονται ερμηνευτικά πλαίσια. Έμφαση δίνεται στην οργάνωση του φασιστικού μύθου, της εικόνας του Ηγέτη και της διαδικασίας συγκρότησης του «νέου ανθρώπου» και του «νέου Κράτους» στο φασιστικό ολοκληρωτικό εργαστήριο. Επιπλέον εξετάζονται οι ιστοριογραφικές προσεγγίσεις του φαινομένου, οι σύγχρονες «αναθεωρητικές» προσπάθειες, γίνεται σύγκριση του ιταλικού παραδείγματος με παρόμοια πολιτικά ιδεολογικά συστήματα που εμφανίστηκαν σε άλλες χώρες της Ευρώπης (Γερμανία, Ισπανία, Πορτογαλία κτλπ.) και γίνεται μια πρώτη εξέταση των επιγόνων του στην μεταπολεμική Ευρώπη.
Περιορισμός αριθμού φοιτητών: Ο αριθμός των φοιτητών που μπορούν να δηλώσουν το μάθημα είναι 20 από το Τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας και 10 από άλλα τμήματα της Φιλοσοφικής Σχολής.
Στόχος: Η αποσαφήνιση των όρων φασισμός και ναζισμός, η γνώση των ιστορικών διαφορών, των προελεύσεων και των επιδράσεων. Η διατύπωση ερωτημάτων για την σύγχρονη πραγματικότητα. Η επιτόπια έρευνα σε τόπους του Ολοκαυτώματος στο εξωτερικό.
Περίγραμμα μαθημάτων:
1. Οι ιστορικές ρίζες του φασισμού. Διαφωτισμός-Αντιδιαφωτισμός, Επανάσταση-Αντεπανάσταση,Δημοκρατία-Μοναρχία,Φιλελευθερισμός-Απολυταρχία. Κοινωνικός Δαρβινισμός και Εθνικισμός στην Ευρώπη του 19ου αι.
2. Ο ιταλικός φασισμός: αίτια και προϋποθέσεις γένεσης. Ο Μουσολίνι και οι πρώτοι Φασίστες.
3. Η σχέση Φασισμού με την Κοινωνία, το Κράτος. Ο Νέος άνθρωπος και η φασιστική επανάσταση. Η υποδοχή του φασισμού από τις τάξεις.
4. Ο φασισμός ως πολιτική θρησκεία. Η προσωπικότητα του ηγέτη. Προπαγάνδα και τελετές.
5. Η ιστορική διαδρομή του φασισμού από το 1922 ως το 1945.
6. Το ναζιστικό φαινόμενο. Ο γερμανικός εθνικισμός και η Γερμανία του Μεσοπολέμου.
7. Ο Χίτλερ και οι κοσμοθεωρία του ναζισμού. Ο ρόλος του ηγέτη, η οργάνωση του Κράτους, η προπαγάνδα.
8. Το αστυνομικό ναζιστικό κράτος, οι διώξεις και η υποδοχή του από τους πολίτες
9. Β’Παγκόσμιος Πόλεμος και Ολοκαύτωμα
10. Αυταρχικά και Ολοκληρωτικά καθεστώτα κατά τον Μεσοπόλεμο. Το παράδειγμα της Ισπανίας και Πορτογαλίας
11. Η Ελλάδα του Μεταξά
12. Μεταπολεμικά νεοφασιστικά και νεοναζιστικά κινήματα: Αίτια και δυναμική
Εκπαιδευτικές δραστηριότητες: Εκπαιδευτική εκδρομή
Τρόπος εξέτασης: Οι φοιτητές εξετάζονται με την συγγραφή και την παρουσίαση εργασιών κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής εκδρομής που θα πραγματοποιηθεί εντός του εαρινού εξαμήνου.